Vả lại các cử chỉ, thái độ, lời nói, hành vi của bạn trai nhiều khi cũng là tấm gương phản chiếu con người nội tâm của họ. Quốc gia hưng thịnh hay không, nhân loại bình an hay không, coi chừng ăn thua tâm hồn bạn trai rất nhiều. Sự lo nghĩ nầy không phải là sự lo xa của tuổi lão thành mà những ý nghĩ mơ mộng pha trộn niềm hy vọng mênh mông.
Đừng nói những bạn trai thường, nói ngay hạng đê mạc ấy vẫn có lòng tự trọng. Nó phải chiếu dọi nét mỹ miều của tâm hồn thì con người mới xứng với nhân phẩm. Ơû trên có chỗ tôi nói họ mơ mộng.
Họ tìm một bạn lịch sự trai, có mái tóc quăn kiểu náo đó, có cặp mắt mơ huyền, có đôi môi tươi thắm, có giọng nói như rót mật vào tai, có thân hình thùy mị, lối đi đứng tha thướt. Họ tấn công thẳng tay hết. Tuy nhiên có một số nô lệ trang sức, không thua bạn gái.
Tức thì có kẻ đứng lên, mặt vênh vênh bảo tôi dạy như vầy, bạn dạy như vậy. Ai mà dám coi thường ý chí chiến thắng của Jeanne Are, hai bà Trưng. Luồng gió độc ấy đã làm bạn trai mất ý thức về giá trị nội tâm, giá trị siêu nhiên.
Bạn khỏi bị cảnh mà một thi sĩ thanh niên ba chìm bảy nổi với ái tình đã viết: Buồn như lòng mẹ mất con. Nhưng phần đông họ nhượng bộ bạn trai về điểm nầy.
Trong những sách bàn về tâm lý đã ra, tôi dám cả quyết mà không dè dặt rằng trong lãnh vực tình ái, người nam là phái yếu. Cứ chung mà nói những dân ở miền nhiệt đới, chịu ảnh hưởng những thứ khiêu dâm sớm, thì bị xuất tinh sớm. Trong một đám đông bạn trai bạn gái thảo luận, bạn gái có thể thụ nhận ý kiến bạn trai dễ dàng chớ bạn trai không biết thuyết phục, chỉ đưa lý suông chưa chắc bạn gái nắm tinh thần họ được.
Nó làm cho tinh thần họ thấy bị hạ bệ, nhục nhã càng làm đau xót càng cuồng loạn nổi lên chống đối lại. Tình yêu của cha đối với con được buộc một cách gọi là mỏng manh như vậy mà tại sao phần đông người cha có tinh thần đảm đương lo cho gia đình đến thế. Cứ chung mà nói bạn trai lúc dậy thì, hay có bạn trai khác làm tri âm có tướng diện cô gái nhà lành.
Trong gia đình giữ thứ đạo mà người ta hay nói chơi là đạo T. Và bạn ngạc nhiên ư? Không có gì lạ cả. Lúc xã giao họ phải giao tiếp bằng môi mép, còn cửa lòng họ kín như bưng.
Con trai nhút nhác vì tại còn gàn mà gàn nói đúng hơn là chưa thích nghi được với người, sự việc hoàn cảnh. Ai ấy phải khác hơn là người trong gia đình. Họ hết mơ người yêu đến viết thư tình.
Sau cùng chạm những thực tế chua cay đòi sự chịu đựng của ý chí, sự khôn ngoan của trí tuệ. Sống êm đềm trong tay mẹ hiền, bên bóng cha, giữa sự nuông chiều của anh chị, bà con. Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa.